Plegadis falcinellus Χαλκόκοτα

Σχινιάς 23/04/2014

Η Πλεγάς η δρεπανίς ή νεοελληνιστί Πλεγάδα η δρεπανίδα (Plegadis falcinellus) στην Ελλάδα είναι σπάνιος και τοπικός καλοκαιρινός επισκέπτης με ευρύτερη κατανομή κατά τη μετανάστευση. Τα δύο ονόματα, ελληνικό και νεολατινικό, στην επιστημονική ονομασία ταυτίζονται και έχουν σχέση με το δρεπανοειδές σχήμα του ράμφους. 
Ανάλογα με την περιοχή, έχουν καταγραφεί τα λαϊκά ονόματα: καλογέρι, καλόγρια, μαυροτούρλι, τουρλίδα, χρυσόκοτα. Το όνομα «χαλκόκοτα» δεν είναι σίγουρο ότι είναι λαϊκό. Το εισήγαγε ο καθηγητής Κανέλης και το επέβαλε η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ).
Η χαλκόκοτα στην Ελλάδα είναι σπάνιος και τοπικός καλοκαιρινός επισκέπτης. Βρέθηκε να φωλιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1960 και μέχρι το 1973 υπήρχαν στη χώρα μας 6 αποικίες με συνολικό πληθυσμό 1.100-1.500 ζευγάρiα. Από τότε το είδος υπέστη δραματική μείωση. Σύμφωνα με μία καταγραφή του 2003, βρέθηκε να αναπαράγεται σε 5 αποικίες, στον Αμβρακικό Κόλπο (βάλτος Ροδιάς), στις εκβολές Καλαμά, στο Δέλτα Αξιού, στις εκβολές Γαλλικού και στην λίμνη Κερκίνη, με συνολικό πληθυσμό 95-115 ζευγάρια. Το μεγαλύτερο μέρος του αναπαραγόμενου πληθυσμού στην Ελλάδα βρίσκεται στο βάλτο Ροδιάς του Αμβρακικού Κόλπου (50-60 ζευγάρια).
Η χαλκόκοτα ζει σε υγρότοπους γλυκών νερών και σε δέλτα ποταμών. Τρέφεται κυρίως με ασπόνδυλα, που ψάχνει σε αβαθείς βάλτους γλυκών νερών και υγρολίβαδα. Περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας (2009).
Επιστημονικό όνομα: Plegadis falcinellus (Linnaeus, 1766)
Ετυμολογία:
Plegadis < (αρχ.) πλεγάς, πλεγάδος (δρεπάνι) ==> αναφορά στο σχήμα τους ράμφους.
falcinellus < falx, γεν. falcis (& falcicula) δρεπάνι, κλαδευτήρι ==> αναφορά στο σχήμα τους ράμφους.
Χαλκόκοτα < χαλκός + κότα (αρχ. κόττος) ==> αναφέρεται στον χρωματισμό του πτερώματος.

Σχινιάς 04/04/2013